ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: ΜΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΜΟΝΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ

Γράφουν οι: Δρ. ΠΟΛΥΒΙΟΣ Ν. ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ και ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΙΟΒΑΝΗΣ

  

Οι Πανελλαδικές εξετάσεις είναι ante portas! Το έμπειρο μάτι του Εκπαιδευτικού και η ευαισθησία του γονιού, διαπιστώνουν ότι ο έφηβος της εποχής μας – περισσότερο από κάθε άλλη εποχή – βιώνει μια κατάσταση πρωθύστερη και οξύμωρη: Καλείται να σκεφθεί ως ενήλικας και να αναλάβει πρόωρα τις ευθύνες του για το ενήλικο μέλλον του. Και οι πανελλαδικές εξετάσεις το φέρνουν αντιμέτωπο με την κατάσταση αυτή. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται τις εξετάσεις αυτές ως τόσο καθοριστικές για την πορεία τους στη ζωή που πολλές φορές η ενδεχόμενη «αποτυχία» κλονίζει τόσο την αυτοεικόνα τους και την αυτοπεποίθησή τους, όσο και τις σχέσεις τους με τους γονείς τους. Και τούτο γιατί δεν τους έχουμε δώσει να καταλάβουν ότι η όποια επιλογή τους και το όποιο αποτέλεσμα είναι κάτι που επιδέχεται και αλλαγή και διόρθωση! Κορυφώνεται, λοιπόν, το άγχος τους και από την πίεση που ασκούν οι γονείς στα παιδιά τους, γεγονός που – σε αρκετές περιπτώσεις – καθιστά την «αποτυχία» προβλέψιμη. Οι αυξημένες φιλοδοξίες των γονιών, η ταύτιση της επιτυχίας του παιδιού με τη δική τους επιτυχία και ικανοποίηση προσωπικών αποτυχιών ή απωθημένων, δηλαδή η δικαίωσή τους μέσα από το παιδί(!), τους κάνουν να εθελοτυφλούν και να κωφεύουν στα «θέλω» και στις δυνατότητες του παιδιού τους με αποτέλεσμα να ασκούν σ’ αυτό μεγάλη και πολύμορφη πίεση.

            Θα ήταν βέβαια ουτοπικό να ισχυριστούμε ότι το παιδί δεν θα βιώσει καθόλου τον φόβο και το άγχος των εξετάσεων, ακόμα κι αν ζει στο αρμονικότερο οικογενειακό περιβάλλον! Και φυσικά δεν πρόκειται για φόβο για τις εξετάσεις – όπως υποστηρίζει η καθηγήτρια Ψυχολογίας κα Αναστασία Καλατζή-Azizi – αλλά για φόβο μιας πιθανής αποτυχίας σ’ αυτές. Εκλογικεύοντας τους όποιους συναισθηματισμούς μας θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι το άγχος είναι και λογικό… και επιθυμητό σε ένα βαθμό. Ο παιδαγωγός κ. Κασσωτάκης, αναφέρει ότι όταν το άγχος βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο, βοηθά στην επίτευξη υψηλών επιδόσεων και παρέχει τη δυνατότητα στα άτομα να αντέξουν σε μελλοντικές καταστάσεις. Το άγχος στο επίπεδο αυτό είναι δημιουργικό και φυσιολογικό. Μας κινητοποιεί σε δύσκολες και προκλητικές φάσεις της ζωής μας, προκειμένου να ενεργοποιήσουμε τις προσπάθειές μας στο έπακρο και να πετύχουμε τους στόχους μας. Σε αυξημένο βαθμό, όμως, το άγχος έχει αρνητικές επιδράσεις τόσο στην ψυχική υγεία όσο και στην ίδια την απόδοση των μαθητών, αφού μπορεί να αναστείλει τη σκέψη, τη μνήμη και την κριτική ικανότητα.

            Γι’ αυτό λοιπόν, αγαπητοί Γονείς, επειδή σίγουρα αγαπάτε το παιδί σας, βοηθήστε το να αντιμετωπίσει το άγχος των εξετάσεων και τον φόβο των μη θετικών αποτελεσμάτων, δημιουργώντας ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Στηρίξτε τα τονώνοντάς τους την αυτοπεποίθηση και ενθαρρύνοντάς τους την προσπάθεια που καταβάλλουν, αφήνοντας κατά μέρος τα δικά σας «θέλω». Μην περνάτε στο παιδί τους δικούς σας φόβους που είχατε ως μαθητές. Το ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον θα βοηθούσε τα παιδιά στην απόδοσή τους. Σεβαστείτε την ανάγκη του παιδιού σας να απομονώνεται ή να μοιράζεται τις ελεύθερες ώρες του και τις σκέψεις του με τους συνομιλήκους του. Είναι σημαντικό να διαχειριστείτε την αγωνία σας και τους φόβους σας για να βοηθήσετε και το παιδί σας και τους διαχειριστεί. Επικοινωνήστε με το παιδί σας, ενθαρρύνετό το, αποφεύγοντας συζητήσεις για το μέλλον του και την κριτική για την προετοιμασία του και το διάβασμά του. Ενισχύστε την προσπάθειά του χωρίς κριτική, δίνοντάς του θάρρος, ώστε να δώσει τον καλύτερο εαυτό του. Μην ματαιώνετε με πράξεις, λόγια, μορφασμούς την προσπάθειά του. Σημαντικό, επίσης, είναι  να αποφεύγετε τη σύγκριση του παιδιού σας με άλλα παιδιά (μεγαλύτερα αδέλφια, φίλους, κ.λπ.). Η σύγκριση δηλώνει απερίφραστα απόρριψη του παιδιού σας και το οδηγεί σε απώλεια της αυτοεκτίμησής του και αυτοπεποίθησής του, στοιχεία απαραίτητα για τις εξετάσεις του. Ακόμα και στην περίπτωση των μη θετικών αποτελεσμάτων, επιβραβεύστε απλόχερα το παιδί σας για την προσπάθεια που κατέβαλε. Ένας καλός λόγος σας, θα του δείξει ότι είστε με το μέρος του και όχι απέναντί του. Επιτρέψτε του να εκδηλώσει τα συναισθήματά του (οργή, θυμό, λύπη…) και βοηθήστε το στην επεξεργασία του επόμενου στόχου του. Τέλος, αναλογιστείτε και το δικό σας μερίδιο ευθύνης και συμμετοχής σε ένα μη θετικό αποτέλεσμα!

            Φίλοι μαθητές,

          

  Οι πανελλαδικές εξετάσεις δεν είναι όλη σας η ζωή! Είναι  μια «στιγμή» μόνο της ζωής σας. Σκεφτείτε ότι τόσο η επιτυχία όσο και η αποτυχία είναι σχετικά. Επιτυχία στις εξετάσεις δεν σημαίνει επιτυχία και στη ζωή. Το ίδιο και  με την αποτυχία. Οπωσδήποτε δεν είναι η αποτυχία αυτό που συνήθως νομίζουμε. Όχι σπάνια μια αποτυχία είναι η αρχή μιας νέας επιτυχίας. Ανακάλυψε τον εαυτό σου! Είσαι ανεξάντλητος! Μπορείς πολλά περισσότερα απ’ ό,τι φαντάζεσαι. Δες τον εαυτό σου πέρα από τις εξετάσεις και το οποιοδήποτε αποτέλεσμά τους. Μείωσε τον φόβο των εξετάσεων με θετικές αυτοαναφορές (θέλω να καταφέρω και θα κάνω ό,τι μπορώ για να περάσω τις εξετάσεις, είμαι καλά προετοιμασμένος και μπορώ να στηριχθώ στις γνώσεις μου, ακόμα κι αν φοβηθώ θα το αντιμετωπίσω, δεν θα εγκαταλείψω, θα παλέψω μέχρι το τέλος). Θυμήσου φίλε μου, ότι όποιος ελπίζει σε μια επιτυχία, αλλά ασυνείδητα φοβάται ή και αναμένει μια αποτυχία, ενισχύει με αυτή τη στάση του μια πραγματική αποτυχία. Πάρε το παιχνίδι στα χέρια σου! Είσαι νέος, αγαπάς τη ζωή και διεκδικείς πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτήν. Οπλίσου με ψυχική δύναμη και θάρρος! Μπορείς να τα καταφέρεις!

            Ζήσε τις πανελλαδικές σαν μια ακόμα εμπειρίας της ζωής σου. Το όποιο αποτέλεσμα θα σε κάνει πιο δυνατό! Η ζωή συνεχίζεται… Οι στόχοι μας επανιεραρχούνται και προχωράμε μπροστά. Δεν είσαι μόνος σου! Σύμμαχοί σου, συμπαραστάτες σου και συνοδοιπόροι οι γονείς σου κι εμείς οι εκπαιδευτικοί.

            Θυμήσου ότι, ο άνθρωπος προορίζεται να μάχεται στη ζωή, να διεκδικεί το καλύτερο, να προοδεύει, να ευημερεί μέσα από σκληρές προσπάθειες και αγώνα,. Η προσπάθεια για να βγούμε νικητές κάνει τον αγώνα αυτό δύσκολο, αλλά και συναρπαστικό! Γκρεμίζουμε τείχη και γινόμαστε ήρωες των μεγάλων στιγμών της ζωής μας. Δεν είμαστε υπεράνθρωποι αλλά άνθρωποι! Μοχθούμε, πονάμε, δειλιάζουμε, αλλά δεν παραιτούμαστε! Το να ζητάει κανείς να επιτύχει τους στόχους του σημαίνει ότι διεκδικεί το δικαίωμά του να είναι άνθρωπος! Μη θαρρείς πως τ’ αστέρια έσβησαν επειδή συννέφιασε ο ουρανός!!