Τα θέματα: εδώ
Ενδεικτικές απαντήσεις:
Νοηματικός άξονας κειμένου
A.
Καταστατική αρχή του ανθρώπου
αποτελεί η επιθυμία πλήρωσης των υλικών και πνευματικών του αναγκών. Τις πρώτες
τις θεραπεύει αναπτύσσοντας τον τεχνολογικό πολιτισμό, τις δεύτερες με τον
πνευματικό. Όσο κυριαρχεί ο δεύτερος, ο άνθρωπος ενδιαφέρεται για την εσωτερική
του ύπαρξη, όπως άλλωστε αποδεικνύουν οι θρησκευτικού τύπου πολιτισμοί, ενώ με
τον πρώτο επιδιώκει αποκλειστικά τον πλουτισμό και την ευμάρεια.
Στον πνευματικό πολιτισμό αντιστοιχεί μια παιδεία που αποβλέπει στην ολόπλευρη
ανάπτυξη του ανθρώπου, ενώ στον τεχνολογικό μια εκπαίδευση που αποσκοπεί στη
μεγιστοποίηση της οικονομικής αποδοτικότητας. Σε τελική ανάλυση, ο τεχνολογικός
πολιτισμός τίθεται υπό κρίση, εφόσον οδηγεί στην απαξίωση του εσωτερικού βίου,
στην αποφυγή και υποτίμηση των πνευματικών απολαύσεων και στην εκμηδένιση της ύπαρξης.
(110 λέξεις)
Β1.
Λογική σχέση εννοιών:
το «έχειν» (αιτία) δεν εξασφαλίζει: τη χαρά …
των πνευματικών επιτευγμάτων (αποτέλεσμα)
Βασικός
τρόπος ανάπτυξης της παραγράφου: με αιτιολόγηση
(επιχειρήματα)
Θ.Π.: Ο homo consumens είναι ο
ανθρωπολογικός τύπος της εποχής μας που αδυνατεί να απολαύσει τα αγαθά του
πνευματικού πολιτισμού.
- ζει με την
ψευδαίσθηση της ευτυχίας, ενώ ασύνειδα υποφέρει από ανία και παθητικότητα·
-
ικανοποιείται με το πρόσκαιρο και το εφήμερο·
- είναι αφοσιωμένος στο «φαίνεσθαι», στην επίδειξη και όχι στο «είναι»·
- μέσω της κατανάλωσης
"αγοράζει" αυτοεκτίμηση και κοινωνική καταξίωση·
Παραδείγματα: δεν διαβάζει, δεν
παρακολουθεί ποιοτικό θέατρο/κινηματογράφο… παρά μόνο διασκεδάζει με τα
προϊόντα της πολιτιστικής βιομηχανίας (ποδόσφαιρο, τηλεόραση, κινηματογραφικές
υπερπαραγωγές, θεάματα…)
Άρα: καθετί το πνευματικό τον απωθεί,
καθώς το θεωρεί περιττό και ανώφελο.
Β2.
α) Παράδειγμα: "Οι θρησκευτικού τύπου ... πληρότητα" + Αιτιολόγηση: "Αποκλειστικό ... ροπές"
β) αντίθετα: αντίθεση/εναντίωση
γι' αυτό: αίτιο-αποτέλεσμα
διότι: αιτία
περαιτέρω: προσθήκη (γενίκευση)
Β3.
α)
- Η έκβαση του αγώνα δεν ήταν η αναμενόμενη.
- Η διηνεκής προσπάθεια του ανθρώπου να καλύψει τις ανάγκες του γίνεται το κίνητρο για την ανάπτυξη του πολιτισμού.
- Ο ποιητής συνέλαβε μια ιδεατή μορφή και προσπάθησε να την μορφοποιήσει.
- Το λάθος σου συνίσταται στην επιπολαιότητα που επέδειξες.
- Η γλωσσική ένδεια χαρακτηρίζει τους ανθρώπους που δεν διαβάζουν.
β)
ουσιαστικό
|
επίθετο
|
|
προβαίνουμε
|
βήμα
|
προσβάσιμος
|
απαιτούσαν
|
αίτημα
|
απαιτητικός
|
δημιουργήσουν
|
πάρεργο
|
εργατικός
|
κατατείνει
|
επίταση
|
εντατικός
|
υπολείπονται
|
διάλειμμα
|
ελλιπής
|
Β4.
α) Ενεργητική - μετατροπή σε παθητική: Πρόκειται για μια αίσθηση έλλειψης η οποία πότε νοείται ως έλλειψη του "είναι" και πότε ως έλλειψη του "έχειν" του.
β) Ενεργητική - μετατροπή σε παθητική: Ωστόσο, η ύπαρξη ως ύπαρξη δεν εξασφαλίζεται εντέλει από την πλησμονή των μέσων.
Γ.
Είδος κειμένου: αποδεικτικό δοκίμιο
Τίτλος: «Καταναλώνω, άρα υπάρχω»
Άξονες ανάπτυξης του θέματος:
Α’ ζητούμενο:
παράγοντες που ωθούν τον σύγχρονο άνθρωπο στην αλόγιστη επιδίωξη του «έχειν»:
- η μετατροπή της
εργασίας σε εξαναγκαστική δύναμη καθιστά την αργόσχολη κατάσταση υποκατάστατο
της ευτυχίας και της ελευθερίας, αναγκάζει να αναζητά ο άνθρωπος το νόημα της
ζωής όχι στη δημιουργική εργασία αλλά στην κατανάλωση,
- η ραγδαία ανάπτυξη
των επιστημών και των τεχνολογικών τους εφαρμογών επιτρέπει την αλματώδη
εντατικοποίηση της βιομηχανικής παραγωγής, που έχει ως αποτέλεσμα τον
υπερκερασμό των αναγκών του ανθρώπου από διαθέσιμα αγαθά.
- η παγκοσμιοποίηση
της αγοράς και της κουλτούρας καθιστά προσιτά προϊόντα, αγαθά και υπηρεσίες που
παράγονται και διακινούνται ελεύθερα. …
- η λατρεία της
ανάπτυξης που στηρίζεται στην αρχή: «κατασκευάζεται ό,τι είναι δυνατόν να κατασκευαστεί»
…
- ο οικονομισμός που
οδηγεί σε μια ψεύτικη ευημερία: αγορές με πίστωση και πλαστικό χρήμα …,
- το έντονο ανταγωνιστικό και ατομικιστικό πνεύμα
του κυριαρχεί μαστιγώνει τις επιθυμίες του ανθρώπου
- η οικογένεια με την
υπερπροστατευτική αγωγή που προσφέρει, συνδέει την γονεϊκή αγάπη προς τα παιδιά
με παροχή ποσότητας αγαθών, εθίζοντάς τα στην άμεση ικανοποίηση των επιθυμιών
τους,
- η διαφήμιση και το σύγχρονο μάρκετινγκ με την
έντεχνη προβολή καταναλωτικών μηνυμάτων καλλιεργεί πρόσθετες και περιττές
ανάγκες, προσδίδοντας στα εμπορεύματα μαγικές ιδιότητες που ξεπερνούν την αξία
χρήσης τους,
- η προβολή από τα ΜΜΕ υλιστικών αξιών που
ταυτίζουν την ευτυχία με την απεριόριστη κατανάλωση…
Β’ ζητούμενο: απαιτούμενα εφόδια για να επιτύχει ο άνθρωπος την
εξισορρόπηση ανάμεσα στο «έχειν» και το «είναι».
πνευματικά εφόδια: κριτική στάση, αντίσταση στον
κομφορμισμό, αυτογνωσία (ιεράρχηση αναγκών, διάκριση των πραγματικών από τις
κίβδηλες και επιβαλλόμενες ανάγκες του συστήματος), έμφαση στην πνευματικότητα
και στα στοιχεία της προσωπικότητας που καταξιώνουν την ανθρώπινη παρουσία στον
κόσμο…
ψυχικά εφόδια: επιδίωξη της ελευθερίας που δεν είναι
αυθαιρεσία αλλά δυνατότητα να γίνουμε ο εαυτός μας όχι σαν συνονθύλευμα από
ακόρεστες επιθυμίες, αλλά σαν μια ευαίσθητα ισορροπημένη δομή, που
αντιμετωπίζει κάθε στιγμή την προοπτική της ανάπτυξης ή της κατάρρευσης, της
ζωής ή του θανάτου // απόρριψη του ναρκισσισμού και αποδοχή των τραγικών
περιορισμών που ενυπάρχουν στην ανθρώπινη φύση…
ηθικά εφόδια: απομυθοποίηση των υλιστικών προτύπων
(αντίσταση στη θεοποίηση της ύλης) και έμφαση στις κοινωνικές αξίες της αλληλεγγύης
και της συντροφικότητας // αίσθηση της ενότητάς μας με όλη τη ζωή, εγκατάλειψη
του στόχου της κατάκτησης, της υποταγής και εκμετάλλευσης, βιασμού και
καταστροφής της φύσης και προσπάθεια κατανόησης και συνεργασίας μαζί της // προσπάθεια
να ελαττωθεί η απληστία και οι καταναλωτικές αυταπάτες: παραδοχή του γεγονότος
ότι κανένας και τίποτε έξω από τον εαυτό του δεν μπορεί να δώσει νόημα στη ζωή.
Μόνον αυτή η ριζοσπαστική ανεξαρτησία και απόρριψη των υλικών πραγμάτων μπορεί
να αποτελέσει την προϋπόθεση για μια ολοκληρωμένη δραστηριότητα…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου