Σάββατο 20 Μαρτίου 2010

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ Ν. ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ: "Σαν πίνακας του Αρτσιμπόλντο ..."

Προχθές, 525 από 669 ευρωβουλευτές ζήτησαν την άμεση κύρωση της Συνθήκης της Λισσαβώνας απ’ όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. προκειμένου αυτή να τεθεί σε ισχύ από 1η Ιανουαρίου 2009. Η νέα Συνθήκη, πιστεύουν, «θα ενισχύσει τον ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου και των Εθνικών Κοινοβουλίων, τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών και θα βελτιώσει την πραγματική λειτουργία των θεσμικών οργά-νων της Ένωσης».
Λίγους μήνες πριν φωνές διαμαρτυρίας έλεγαν ότι η νέα Συνθήκη αντίθετα είναι διάσπαρτη με διακηρύξεις και πρωτόκολλα σχεδιασμένα να ικανοποιούν τις ειδικές ανάγκες μεμονωμένων κρατών κι έχει ξαναγραφτεί έτσι ώστε να μην καταλαβαίνει κανείς τίποτα. Κοινό Σύνταγμα σημαίνει κοινό όραμα, κοινούς στόχους, μία «γλώσσα».
Είναι αυτό εφικτό σε επίπεδο κορυφής, με την ορατή διγλωσσία και τις τάσεις «ρύθμισης» ανοιχτών ζητημάτων κατά τα καλά και συμφέροντα των ισχυρών χωρών; Είναι αντιληπτό σε επίπεδο βάσης, όταν ο απλός Ευρωπαίος πολίτης δεν μπορεί ακόμη να καταλάβει αν η νέα φόρμουλα της ειδικής πλειοψηφίας (στη θέση της ομοφωνίας) είναι καλή ή κακή, σε τι μεταφράζεται ο μικρότερος αριθμός επιτρόπων κ.λπ.; Πώς αντιλαμβάνεται ο καθένας τον «κοινό ευρωπαϊκό πολιτισμό»;
Άλλοι βλέπουν την Ευρώπη κατακερματισμένη από τους εθνικισμούς (π.χ. πλήθος οι διατυπωμένοι φόβοι για αποσχιστικό «ντόμινο» μετά την ανεξαρτησία του Κόσσοβου), κι άλλοι ως την πολιτική έκ-φραση του κοινού πολιτισμού μας. Και σε τι συνίσταται όμως αυτός ο κοινός πολιτισμός; Την κοινή θρησκεία; (Η ταύτιση της ευρωπαϊκής θρησκευτικής παράδοσης με τη χριστιανική παράδοση αφήνει απ’ έξω άλλες θρησκευτικές παραδόσεις, όπως και τις αρνήσεις τους). Την κοινή γλώσσα; Την αστική δημοκρατία; Τον επιστημονικό ορθολογισμό; Την κουλτούρα του ατομισμού και του ανταγωνισμού; Την κοινή ιστορία; (Η ευρωπαϊκή ιστορία είναι γεμάτη συγκρούσεις, διχόνοιες, έριδες ανάμεσα σε γεί-τονες).
Μήπως η Ευρώπη είναι ένα πολιτιστικό παζλ που υπερβαίνει γλώσσα, θρησκεία, ιστορία, πολιτική συμμαχία; Αν πιστεύουμε στην Ευρώπη δεν πιστεύουμε τόσο επειδή υπάρχει ο Γκόρντον Μπράουν, η Άγκελα Μέρκελ, ο Νικολά Σαρκοζί κ.λπ., αλλά γιατί υπήρξαν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς, ο Μι-χαήλ Αγγελος, ο Θωμάς ο Ακινάτης, ο Βολταίρος, ο Μαρξ, ο Πασκάλ, ο Νίτσε, ο Ντοστογιέφκι, ο Καμύ, ο Τόμας Μαν, ο Καζαντζάκης, ο Καστοριάδης, ο Ρίτσος, ο Ελύτης κ.ο.κ. Διότι αγωνιζόμαστε αιώνες για περισσότερη ελευθερία, περισσότερη πρόνοια. Αν είναι να σωθούμε, δε θα σωθούμε από τις συγκυριακές πολιτικές συμμαχίες, αλλά από τα πολιτιστικά και κοινωνικά αντανακλαστικά μας.
Η Ευρώπη, όπως και ο υπόλοιπος κόσμος, έζησε αγριότητες, παρανοϊκά οράματα, πολέμους, αλλά πέτυχε και τη σχετική αξιοπρέπεια της ανθρώπινης ζωής. Αυτό θα έπρεπε να μας ενώνει. Ο στόχος για μια δικαιότερη κοινωνία. Όπως και η γνώση ότι μπορούμε να συμβιώνουμε σ’ ένα πλέγμα διαφορετι-κών θεωρήσεων. Όλα αυτά μπορούν να μας δώσουν τη δύναμη που χρειαζόμαστε για να κοιτάξουμε κατάματα το πρόσωπο της Ευρώπης. Ένα πρόσωπο σαν πίνακα του Αρτσιμπόλντο.
Θα ήταν λάθος να δούμε την Ευρώπη σαν μια ομοιογενή εικόνα. Θα ήταν επιπόλαιο έως και επικίν-δυνο να τοποθετήσουμε στα θεμέλια της ευρωπαϊκής ενότητας τον κοινό μας πολιτισμό. Αν συνεχί-σουμε να προσποιούμαστε ότι υπάρχει, θα αποκλείσουμε κάθε ενδεχόμενο να αποκτήσουμε πράγματι μια μέρα έναν κοινό ευρωπαϊκό πολιτισμό.  (Τασούλα Καραϊσκάκη, εφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 22/2/08)
Ο ζωγράφος Τζουζέπε Αρτσιμπόλντο (περί το 1527-1593) γεννήθηκε στην Ιταλία. Τον εκτιμούσε πάρα πολύ ο αυτοκράτορας Φερδινάνδος Α’, ο οποίος τον κάλεσε στην Αυλή της Πράγας. Συμμετείχε στη διοργάνωση των γιορτών της Αυλής. Είχε πολλή φαντασία, ζωγράφισε πολλά πορτρέτα που αποτελούνταν από διάφορα αντικείμενα (ο βιβλιοθηκάριος) ή από φυτά (οι εποχές). Οι πίνακες του Αρτσιμπόλντο ανταποκρίνονταν στα γούστα εκείνης της εποχής, πράγμα που δικαιολογεί την επιτυχία του. "Σήμερα έχει πια αποδειχθεί ότι οι πίνακες του Αρτσιμπόλντο αποκτούν εντελώς νέο νόημα και περιεχόμενο στο πλαίσιο ενός συστήματος αντιστοιχιών μεταξύ μικρόκοσμου και μακρόκοσμου, το οποίο με τη σειρά του συναρθρώνεται με το σύστημα διακυβέρνησης της εποχής. Οι πίνακες υπαινίσσονταν ότι, όπως τα διάφορα στοιχεία από τα οποία σχηματιζόταν η μορφή συνυπήρχαν αρμονικά στη φύση, έτσι κι κόσμος απολάμβανε την αρμονία που εξασφάλιζε ο αυτοκράτορας. Τα άνθη και τα φρούτα παραπέ-μπουν στην άνθηση των τεχνών και των επιστημών". («Το μουσείο και οι πρόδρομοί του», Eilean Hooper-Greenhill, σελ. 121, Πολιτιστικό Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς). Εν προκειμένω, η πολυεθνική αυτοκρατορία των Αψβούργων έχει αντικατασταθεί από την Ε.Ε. και το ρόλο του αυτοκράατορα έχει αναλάβει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο... Ο νέος Αρτσιμπόλντο θα ζωγράφιζε πιθανόν μια σύνθεση αποτελούμενη όχι από φρούτα αλλά από εθνικές σημαίες ή άλλα εθνικά σύμβολα εξυμνώντας τη νέα αρμονία και το νέο μεγαλείο που γεννιέται στα πλαίσια της ευρωπαϊκής ενοποίησης.(ΣΧΟΛΙΟ: ΕΛΕΝΗ ΠΑΤΣΙΑΤΖΗ)
Θέματα:
Α. Να συντάξετε την περίληψη του κειμένου (100-120 λέξεων).
Β1. «Η Ευρώπη, όπως και ο υπόλοιπος κόσμος, έζησε αγριότητες, παρανοϊκά οράματα, πολέμους, αλλά πέτυχε και τη σχετική αξιοπρέπεια της ανθρώπινης ζωής»: Αναπτύξτε το περιεχόμενο του αποσπάσματος σε μία παράγραφο 100 λέξεων.
Β2. Ποια στοιχεία του κειμένου πιστοποιούν πως πρόκειται για άρθρο;
Β3. α. Ποιος ο ρόλος των εισαγωγικών σε καθεμία από τις παρακάτω περιπτώσεις;
(i) «θα ενισχύσει … Ένωση»,
(ii) «γλώσσα»,
(iii) «κοινό ευρωπαϊκό πολιτισμό».
β. Ποιος ο ρόλος των παρενθέσεων στην 4η παράγραφο;
Β4. α. Στην 3η παράγραφο η συντάκτρια κάνει χρήση ερωτηματικών. Σε τι αποσκοπεί;
β. Από το β’ συνθετικό των παρακάτω λέξεων να σχηματίσετε μια άλλη σύνθετη λέξη:
διχόνοιες, συγκυριακές, συμμαχίες, αξιοπρέπεια, κατάματα.
Γ. Έχετε τη δυνατότητα να μιλήσετε στο Ευρωκοινοβούλιο Νέων, εκπροσωπώντας τη χώρα μας, για το παρόν και το μέλλον της Ευρώπης. Στην ομιλία που εκφωνείτε αναλύετε τα εφόδια με τα οποία οφείλει το σχολείο να εξοπλίζει τους σημερινούς μαθητές και αυριανούς πολίτες, ώστε να ζήσουν αρμονικά και να εργαστούν δημιουργικά στο ευρωπαϊκό περιβάλλον.

Δεν υπάρχουν σχόλια: