Σάββατο 27 Οκτωβρίου 2012

"Όταν ανθίζουν τα μανουσάκια" της Χρυσούλας Δημητρακάκη, εκδ. Ιωλκός

Η ποιήτρια στην τελευταία της συλλογή μάς χαρίζει ανάσες φιλοσοφικού στοχασμού. Κείμενα διαυγή, που καλούν τον αναγνώστη σε μια βαθιά κατάδυση στα έγκατα της ύπαρξής του.
Η συλλογή, με τον τίτλο της – «Όταν ανθίζουν τα μανουσάκια» - συνιστά ένα κάλεσμα ζωής και μέθεξης στην ομορφιά του κόσμου και της ύπαρξης.
Από το πρώτο κιόλας ποίημα με τίτλο «Εισαγωγή», δίνεται το στίγμα της όλης ποιητικής ρότας:
Από τότε που άρχισα να μαζεύω τα αποβράσματα
της θάλασσας,
η θάλασσα μου έγινε απαραίτητη…
Το ποιητικό υποκείμενο αυτοπαρουσιαζόμενο – χωρίς διαμεσολαβήσεις – δηλώνει ότι δουλειά του είναι η περισυλλογή «ασήμαντων» πραγμάτων, που η ζωή «ξεβράζει». Αυτά τα «επουσιώδη» αποτελούν και το αντικείμενο της δικής του πνευματικής περισυλλογής.
Διαβάζοντας τη συλλογή στάθηκα επιλεκτικά σε ορισμένα ξεχωριστά κείμενα. Αν διάλεγα ένα μόνο ως προμετωπίδα όλου του βιβλίου, σίγουρα «Το Νόημα» θα είχε την πρωτοκαθεδρία:
Οι λέξεις
φαίνονται απλές,
αλλά οι λέξεις που έχουν νόημα,
δεν είναι ποτέ κοινές.

Δεύτερο θα έβαζα το «Άραγε», ποίημα γραμμένο σε ιαμβικό 15σύλλαβο, για όσους απλώς επιβιώνουν αλλά δεν ζουν:
Άραγε τι ‘ναι ο χαλασμός;
Αυτό που ξημερώνει
και άξαφνα στα ερείπια
μόνος έχεις σωθεί;

Ή ο αργός ο θάνατος,
ήσυχα
που σκοτώνει,
μες στην παραπλάνηση,
πως ζεις,
ενώ δε ζεις;

Στο ποίημα με τίτλο «Η καμπάνα», η ποιήτρια μας υπενθυμίζει αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε και από το οποίο δεν γλυτώνουμε ποτέ: το παρελθόν.
Πίσω από τα σίδερα της πιο ασήκωτης φυλακής,
βρίσκεται καταδικασμένη
μια καμπάνα.

Εκείνη που κτυπά
σε όσα θέλουμε να ξεχάσουμε.

Το ποίημα «Κινδυνεύεις» - καβαφικής έμπνευσης και ως προς το θέμα και ως προς τον διδακτικό τόνο – εκπέμπει «SOS» συνειδησιακής εγρήγορσης. Θέμα του ο φόβος και η κατασκευή εχθρών:
Δεν κινδυνεύεις από τους «εχθρούς».
Κινδυνεύεις
από κείνους που ήσυχα διεισδύουν,
μέχρι να νομίζεις ότι έγιναν δικοί σου.

Κινδυνεύεις από κείνους,
που προσπαθούν να σε πείσουν
και όταν τους πιστέψεις,
έχουν ήδη
αλλάξει θρησκεία.
Άλλο ένα ποίημα σε 15 σύλλαβο είναι «Η συναίνεση». Με λέξεις απλές, χωρίς λεκτικές ακροβασίες, αλλά με τρόπο καίριο, οριοθετείται το θέμα της ανατροπής και της αναγέννησης. Πόσο είμαστε έτοιμοι να αλλάξουμε οι ίδιοι, πόσο το πνεύμα μας είναι έτοιμο να παραδεχθεί το «θάνατο» των καθιερωμένων, για να αναζητήσει το καινούργιο;
Η άνοιξη δεν έρχεται,
αν πρόσφορο το έδαφος δε βρει,
χωρίς ο νους να τη δεχθεί,
ο νους, να συναινέσει.
Κλείνω αυτή τη σύντομη παρουσίαση με «Τα όρια», που το αφιερώνω στους μαθητές μου και τους καλώ να υπερβούν τα όρια και να βιώσουν την απολαυστική θέα της «άλλης» πλευράς.
Τα όρια των άλλων
ποτέ δε μας εμποδίζουν.
Αν αποφασίσουμε να ρισκάρουμε,
η θέα από την άλλη πλευρά
είναι καταπληκτική.
Η συλλογή κλείνει με το ομώνυμο της συλλογής "Όταν ανθίζουν τα μανουσάκια". Παραθέτω τους τελευταίους στίχους, που νομίζω  ότι κεφαλαιοποιούν το ποιητικό νόημα:
όταν δεν ονομάσεις τη ράθυμη βολή, ωριμότητα
και τη μέτρια ζωή σου, μεγαλούργημα,
όταν περπατήσεις κάτω από τη βροχή, χωρίς να σκεφθείς
ότι χάλασε η εικόνα σου,
και όταν σηκωθείς, να χορέψεις, χωρίς να σκεφθείς αν θα
αρέσεις στους άλλους,
έχεις φτάσει στη γη που ανθίζουν τα μανουσάκια,
όχι για να ζήσεις τη μέτρια ζωή,
αλλά για να πλημμυρίσει η ψυχή σου ευωδιά
και να μπορείς να κάνεις τα μεγάλα σου άλματα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: