Μαθήματα πολιτικού ήθους

Οι περισσότεροι γονείς ενδιαφερόμαστε, συνήθως, για την πρόοδο του παιδιού μας και τις επιδόσεις του στο γνωσιολογικό τομέα. Το ήθος έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Επιτρέψτε μου ν’ αναφέρω παράδειγμα γονιού, ο οποίος επισκέφθηκε, πρόσφατα, σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης (σ.σ. στην Κύπρο), για να πάρει πληροφορίες για το παιδί του, μέσα στα πλαίσια της καθιερωμένης συνάντησης γονιών - εκπαιδευτικών. Ο εν λόγω πατέρας πλησίασε τον υπεύθυνο καθηγητή της τάξης, θέτοντάς του την ακόλουθη ερώτηση: «Είναι το παιδί μου ευγενικό, φιλότιμο, φρόνιμο, χωρίς να δημιουργεί προβλήματα στην τάξη;».

Ο Υπεύθυνος Καθηγητής κοίταξε τον πατέρα με κάποια δόση ακαθόριστης απορίας, απαντώντας: «Καλά, εσείς δεν ενδιαφέρεστε για την πρόοδο του παιδιού σας στα μαθήματα;».

Ο πατέρας ήξερε την πρόοδο του παιδιού του στα μαθήματα, τις επιδόσεις του, τις δυνάμεις του, τα ενδιαφέροντά του. Τον ενδιέφερε το ήθος του παιδιού του και η συμπεριφορά του στο σχολείο.

Εξάλλου, σήμερα, η γνώση προσφέρεται κονσερβοποιημένη και, με τα τεχνικά μέσα που διαθέτουμε, σε ταχύτατους ρυθμούς.

Ο ίδιος πατέρας με προβλημάτισε ακόμα περισσότερο. Δεν θα έπρεπε, μου είπε, να διδάσκεται ένα μάθημα πολιτικής αγωγής και πολιτικού ήθους, πέραν από το τυπικό μάθημα της Αγωγής του Πολίτη; Ένα μάθημα, που θα έδινε στα παιδιά μας εφόδια τέτοια, που να μπορούν να επιβιώνουν, να τα μάθει να σκέφτονται, να προβληματίζονται, να αποκτήσουν κριτική στάση απέναντι σε όλα, να είναι δημοκρατικά ανεκτικά στην ιδιαιτερότητα και στην αντίθετη άποψη, διαλλακτικά, και τόσα άλλα, ώστε να αποβούν χρηστοί και ενεργοί πολίτες, μέσα στο κοινωνικό σύνολο, με αρχές δημοκρατικές.

Μας προβλημάτισε όμως και ο γιος με την κριτική στάση που πήρε απέναντι στο σύστημα, με αφορμή την αποβολή δύο συμμαθητών του από την τάξη. Στην παρατήρηση της καθηγήτριας: «Τώρα που έφυγαν αυτοί οι δυο από την τάξη, επιτέλους, θα κάμουμε μάθημα!» ρώτησε: «Δεν θα μπορούσε, πατέρα, να εξευρεθεί τρόπος, να παραμείνουν και οι συμμαθητές μου στην τάξη και να γίνει και μάθημα;».

Πολλά τα ερωτήματα κι οι προβληματισμοί γύρω από το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Και επανέρχεται στο προσκήνιο το αιώνιο ερώτημα: «Γνωστικιστική ή ανθρωπιστική παιδεία;».

Τώρα με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την οποία και χαιρετίζουμε, είμαστε βέβαιοι ότι θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην «ανθρωπιστική παιδεία». Είναι κάτι που το επιτάσσει η προβληματική, αλλοπρόσαλλη εποχή μας. Είναι κάτι που το χρειάζεται και η αγωνιζόμενη πατρίδα μας.

Τελικά, το ήθος δεν διδάσκεται. Είναι γονίδιο, κυρίως, κληρονομικό και ζωντανό παράδειγμα και βίωμα καθημερινό, στο σπίτι, στο σχολείο, στην κοινωνία.

(Βασιλική Φωτίου, εφημ. Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ)