Για τη βιόλα μου

 της Π. Στεφανή (μαθήτριας της Γ' Λυκείου στο Ράλλειο Λύκειο Θηλέων Πειραιά)

Ήντα²’παθες κοπέλι³ μου, ήντα ’παθες γλυκιά μου,

απού⁴ θωρώ⁵ σε να γεννάς εδά⁶ τη ’χμαλωσιά μου.

Αιχμάλωτ’ ήμουνα κι εγώ, κι εσύ ξανά ντελόγο⁷,

ούτε γλακάς⁸, ούτε γροικάς⁹, κι ούτενε βγάζεις λόγο.

Μελίτακας¹⁰ κατέληξες, ετσά¹¹ θωρώ σε τώρα,

τα δάκρυά σου να κρουβγάς¹², που’ν των μαθιών¹³ σου η μπόρα.

Άντε καρδιά μου, βγάλε το, πάτησε το κουμπούρι¹⁴,

για τσι ζωές που χάνονται σαν το μικρό φλαμούρι¹⁵.

Γιάντα¹⁶’γινες έν’ άγαλμα με χέρια που ’ν δεμένα,

κι είν ’η ζωή σου σκοτεινή σαν άστρα που ’ν σβησμένα;

Πού είν’ οι μαργαρίτες σου, πού ’ναι τα γιασεμιά σου,

πού είναι η χαρούμενη κι η πιο γλυκιά μιλιά σου;

Μα πράμα¹⁷ πλέον δεν έμεινε απ’ τη μοσχοβολιά σου,

ο γλύπτης ετσά σ’ έφτιαξε, κατέχει¹⁸ το η θωριά σου.

Γιάντα μουγκρίζ’ η θάλασσα, γιάντα σφυρίζει ο αγέρας;

Είν’ από το παράπονο ετούτης δω τση μέρας.

Πώς εγυρίσεν η χαρά σε δάκρυ μιαν ημέρα,

και πώς σκορπίσαν τα καλά σα σκόνη στον αιθέρα.

Βάλε τα μαύρα Κρήτη μου, θάψε τα σχολινά σου,

μια κοπελιά ψημιθευτή¹⁹ πενθεί η αστροφεγγιά σου.

Εζήλεψέ μου η ψυχή το βουλισμένο²⁰ Άδη,

απού κρατεί στσ’ αγκάλες του γυνή χωρίς ψεγάδι.

Γιατί τ’ αγάλματα δε ζουν, κι οι κοπελιές που δείχνουν,

νεκρές είναι κι αιχμάλωτες απού ποτέ δε σμίγουν.

Δε σμίγουν με τον έρωτα, τση λευτεριάς τα στάχυα,

αλλά σαλεύν²¹’ολονυχτίς στα Κάτω μονοπάθια²².

Οψάργας²³ σε φαντάστηκα σ’ ηλιοβρεγμένο κήπο,

ένα λουλούδι μου’ δωκες στου θρήνου μου το χτύπο.

Λάλιε²⁴ παιδί μου, τρέχανε, ξοπίσω μην κοιτάξεις,

μα δεν μπορείς, όσο κι αν θες, τη μοίρα σου ν’ αλλάξεις.

1. βιόλα: η όμορφη κοπέλα 2. ήντα: τι 3. κοπέλι: το παιδί 4. απού: που 5. θωρώ: βλέπω 6. εδά: εδώ 7. ντελόγο: αμέσως 8. γλακώ: τρέχω 9. γροικώ: ακούω 10. μελίτακας: μυρμήγκι 11. ετσά: έτσι 12. κρούβγω: πνίγω 13. μάθια: μάτια 14. κουμπούρι: πιστόλι 15. φλαμούρι: το τίλιο 16. γιάντα: γιατί 17. πράμα: τίποτα 18. κατέχω: ξέρω, γνωρίζω 19. ψιμυθευτός: ο στολισμένος με ψιμύθια, ο πολύ προσεκτικά φτιαγμένος 20. βουλισμένος: εκείνος που είθε να βουλιάξει, να καταστραφεί 21. σαλεύω/σαλεύγω: βαδίζω 22. μονοπάθια: μονοπάτια 23. οψάργας: χθες το βράδυ 24. λάλιε: φύγε.

Στον κόσμο μας

διήγημα

του Κώστα Γεωργάκη

Έβρεχε πολύ κείνη τη χειμωνιάτικη νύχτα. Καθισμένος στο γραφείο του πλάι στο καλοριφέρ διόρθωνε τα γραφτά του για την επαρχιακή εφημερίδα που δούλευε. Διάβαζε μεγαλόφωνα μια παράγραφο κοντά στο τέλος:

«… περίοδος των τελευταίων πενήντα ετών κατά την οποίαν ο άνθρωπος κατόρθωσε να εξαπολύει ους πυραύλους τους εις το διάστημα, να καταδύεται διά των υποβρυχιών του εις τα απύθμενα βάθη, μπορεί να ονομαστεί “χρυσή εποχή” της ανθρώπινης ιστορίας».

Ένα κουδούνισμα τον διέκοψε.

Βγήκε στον διάδρομο και κοίταξε από το «μάτι» της πόρτας. Στο πρόσωπό του ζωγραφίστηκε η έκπληξη.

Άνοιξε και βρέθηκε μπροστά σ’  ένα τσιγγανάκι 7-8 χρονών. Φορούσε κάτι κουρέλια σκισμένα εδώ κι εκεί…  βρώμικο. Στάθηκε λίγη ώρα σιωπηλός καθώς το τσιγγανάκι τον κοιτούσε παρακλητικά με την παλάμη απλωμένη.

-  «Πεινάω κύριε», κι αυτός άκουγε αυτό το «πεινάω κύριε» σαν «γιατί κύριε»; Ήταν η προδιάθεση. Έβγαλε ένα χαρτονόμισμα και του το έδωσε.

-  Το παιδί τον κοίταζε σαν να είχε κάνει να κάνει με τρελό. Έπειτα ψέλλισε ένα «ευχαριστώ πολύ»  και κατέβηκε τρέχοντας τις σκάλες της πολυκατοικίας.

-  Στάθηκε για λίγο στο κατώφλι της πόρτας. Έπειτα μπήκε στο γραφείο του. Πήρε τα  γραφτά του και τα πέταξε στο δρόμο… στη βροχή. Χρειάζεται πολύ νερό για να καθαριστούνε –σκέφτηκε- κι έκλεισε το παράθυρο. 

(αναδημοσίευση από το περ. "πόρφυρας", τεύχος 163-164)