ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΑΝΘΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ

Γιώργης Παυλόπουλος (Α’ Μεταπολεμική γενιά)

1. Αξιοποιεί το μύθο, τη φαντασία, το όνειρο (παραμυθικό στοιχείο).

2. Πρωτεύοντα ρόλο (στη δεύτερη περίοδο της ποίησής του) έχουν τα ποιήματα για την ποίηση (η εναγώνια προσπάθεια του ποιητή να προσεγγίσει τη βαθύτερη ουσία της ποίησης, προσπάθεια όμως που πέφτει στο κενό).

3. Γλωσσική απλότητα και σαφήνεια (κύριες προτάσεις, λιτός λόγος, πεζολογικός τόνος, καθημερινό λεξιλόγιο, κουβεντιαστό ύφος).

4. Συμβολιστική ποιητική γραφή (αλληγορική αφήγηση που στηρίζεται στην τεχνική των αντιθέσεων ή αντιφάσεων).

5. Νεοτερική ποιητική γραφή (ελεύθερος στίχος, τολμηρές μεταφορές, στοιχείο παραλόγου).

6. Έντονες επιδράσεις από την καβαφική ποίηση:

ως προς το περιεχόμενο:

i. οι δραματικές και ατελέσφορες προσπάθειες

ii. η υψηλή ευθύνη απέναντι στην τέχνη της Ποίησης

iii. η ματαιοπονία

iv. το «χάλασμα» της ζωής

ως προς τη μορφή:

i. ο διδακτικός τόνος

ii. η πεζολογία

iii. η υπαινικτική μορφή

iv. η χρήση της «καβαφικής ειρωνείας»

v. το καβαφικό λεκτικό: («τη ζωή τους χαλάνε», «να ιδούν»).

Μαρία Πολυδούρη (Γενιά του ’20, πρώτη δεκαετία του Μεσοπολέμου)

1. Βασικά μοτίβα: ο έρωτας και ο θάνατος, δηλ. οι κύριες συναισθηματικές καταστάσεις.

2. Πηγαίος λυρισμός (έντονη αισθηματολογία και μελοδραματισμός)

3. Αυθορμητισμός και εξομολογητικός τόνος («σελίδες ημερολογίου»,"ερωτική επιστολή").

4. Νεορομαντισμός:

i. εξιδανίκευση του έρωτα

ii. κυριαρχία του συναισθήματος

iii. στροφή στα ατομικά βιώματα

iv. μελαγχολία

v. απαισιοδοξία

vi. νοσταλγία του παρελθόντος

5. Νεοσυμβολισμός

i. μουσικότητα (ποίημα = τραγούδι)

ii. υποβλητικότητα

iii. τα πράγματα και τα φυσικά φαινόμενα λειτουργούν ως σύμβολα έκφρασης ψυχικών διαθέσεων (ήλιος, βροχή, χιόνια, κρίνο)

Κωνσταντίνος Καβάφης (sui generis ποιητής)

1. Ποιητής-αναγνώστης (εμπνέεται από την ιστορία, στήνοντας ένα ψευδοϊστορικό σκηνικό, στο συγκεκριμένο ποίημα).

2. Ιδιότυπη γλώσσα (η ομιλουμένη από την ελληνική παροικία της Αλεξάνδρειας: δημοτική με τύπους λόγιους και κωνσταντινουπολίτικους ιδιωματισμούς) και λέξεις «αντιποιητικές».

3. Φιλοσοφικός στοχασμός.

4. Συγκρατημένος λυρισμός (χρησιμοποιεί προσωπεία).

5. Στιχουργική (ελευθερωμένος στίχος: στίχοι ιαμβικοί, ανισοσύλλαβοι, ανομοιοκατάληκτοι, με χασμωδίες, αλλά με προσεγμένη στίξη).

Νίκος Εγγονόπουλος (Γενιά του ’30)

1. Υπερρεαλιστικές καταβολές:

i. ο τεμαχισμένος λόγος: ο ποιητής επιδιώκει να καταδείξει την αυτόνομη ποιητικά λειτουργία της γλώσσας

ii. οι λέξεις-θραύσματα

iii. η ελλειπτική διατύπωση

iv. η ολική αστιξία

2. Ζωγραφική ενάργεια (η εκτενής παρομοίωση με τα αγγελτήρια θανάτου).

3. Ιδιότυπη γλώσσα: κατά βάση δημοτική με στοιχεία λόγια σε καίρια σημεία (να γραφεί, ως αν, προπάντων) και λεπτή, καβαφικού τύπου, ειρωνεία («κι άλλα παρόμοια»)

4. Εσώτερος πικρός λυρισμός, επενδυμένος με χαμηλόφωνο, εξομολογητικό ύφος: λιτότητα εκφραστικών μέσων, απλή γλώσσα.

5. Πολιτική ποίηση με έντονη ιστορική χρωματικότητα: ο ρόλος της ποίησης και του ποιητή σε χαλεπούς καιρούς.

Μανόλης Αναγνωστάκης (Α’ Μεταπολεμική γενιά)

1. Το βιωματικό στοιχείο, ατομικό ή συλλογικό, υποστηρίζει την καθολικότητα του πολιτικού «πιστεύω» του ποιητή.
2. Δραστική ποιητική εικονοποιία.
3. Ρεαλισμός και οικειότητα:
i. εκφραστική απλότητα
ii. λιτότητα εκφραστικών μέσων
iii. ελλειπτικότητα
iv. υπαινικτικότητα
v. κυριολεξία και ακριβολογία
vi. λέξεις και εκφράσεις του προφορικού καθημερινού λόγου.
4. Η σχεδόν ολική αστιξία δίνει ασθματικό ρυθμό στην απαρίθμηση των δεινών.
5. Πολιτική ποίηση: το χρέος της ποίησης απέναντι στην ιστορική πραγματικότητα.
6. Τα θέματα αντλούνται από την Κατοχή, την Αντίσταση, τον Εμφύλιο, τη μετεμφυλιακή περίοδο.