Πολιτιστική κληρονομιά

Έχουμε το προνόμιο να ζούμε σε μια χώρα που κάθε σπιθαμή του εδάφους της μαρτυρεί πολιτισμό και ιστορία. Εκτός από τους ιστορικούς τόπους με παγκόσμια ακτινοβολία - Αθήνα, Δελφοί, Ολυμπία και πολλοί άλλοι - μνημεία υπάρχουν παντού: αρχαία ιερά και ξωκκλήσια σε σχεδόν απάτητες βουνοκορφές, και στο βυθό των θαλασσών μας, καταποντισμένα λιμάνια, πλοία, έργα τέχνης, απλοί αμφορείς και τόσα άλλα, σε μεγάλο πλήθος. Είναι ένα προνόμιο μοναδικό, το οποίο, όμως δημιουργεί και τη σοβαρή υποχρέωση της προστασίας αυτής της κληρονομιάς.

Η προστασία των έργων του Πολιτισμού δεν είναι μόνον ένα ηθικό χρέος. Είναι και συμφέρον, επειδή η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί πλούτο και με την κυριολεκτική σημασία του όρου. Ακόμα περισσότερο, όμως τα μνημεία, ως παράγοντες της ακτινοβολίας του πολιτισμού μας, είναι πηγή κύρους για τη χώρα μας και βασικό έρεισμα για το χειρισμό εθνικών μας υποθέσεων. Ας μην ξεχνάμε ότι το κύρος αυτό, η φιλοσοφία, οι πολιτικές ιδέες και η τέχνη μάς βοήθησαν πολύ στην ανάπτυξη του φιλελληνισμού, ο οποίος με τη σειρά του πολύ συνέβαλε στην αποκατάσταση της εθνικής ανεξαρτησίας μας. Έτσι πέρα από κάθε σκοπιμότητα, η πολιτιστική κληρονομιά μας παραμένει δάσκαλος και οδηγός, η εσωτερική μας δύναμη, η ευσυνειδησία και η υπερηφάνεια μας.

Αυτό που κράτησε τον ελληνισμό όρθιο μέσα στους αιώνες είναι η δύναμη της παράδοσής του, που τροφοδοτείται από την παρουσία των μνημείων της στο περιβάλλον του καθημερινού ανθρώπου. Όμως, η παρουσία αυτή εξασφαλίζεται μόνον με κατάλληλους θεσμούς, με κατάλληλα τεχνικά έργα, με δημιουργία μουσείων και πολλά άλλα συναφή. Βεβαίως, για όλα αυτά χρειάζονται άνθρωποι, χρήματα και μέσα, πολύ περισσότερα από όσα διαθέτουμε σήμερα.

Βεβαίως - και αυτό είναι το σπουδαιότερο - χρειάζεται μια άλλου τύπου βίωση της κληρονομιάς μας, που δεν θα υπάρξει, αν δεν αλλάξει εκ βάθρων το ακατάλληλο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Γιατί δε θα διαθέτουμε δραστική προστασία της κληρονομιάς μας, όσο κάθε Έλληνας πολίτης δε θα είναι ένας συνειδητός, ευαίσθητος και παθιασμένος φρουρός της.

Μελίνα Μερκούρη

Θέματα:

Α. Γράψτε την περίληψη του κειμένου (80-90 λέξεις).

Β1. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο (80-90 λέξεων) το περιεχόμενο του ακόλουθου αποσπάσματος: «Αυτό που κράτησε τον ελληνισμό όρθιο μέσα στους αιώνες είναι η δύναμη της παράδοσής του, που τροφοδοτείται από την παρουσία των μνημείων της στο περιβάλλον του καθημερινού ανθρώπου».

Β2. α. Να επισημάνετε τη δομή και τους τρόπους ανάπτυξης της 2ης παραγράφου.

β. Με ποιον τρόπο συνδέονται οι δύο πρώτες παράγραφοι του κειμένου;

Β3. Με ποια συλλογιστική πορεία αναπτύσσεται η 1η παράγραφος; Αιτιολογήστε την απάντησή σας.

Β4. α. έρεισμα, κύρος: γράψτε από μια σημασιολογικά συγγενή λέξη και στη συνέχεια σχηματίστε δύο δικές σας προτάσεις/περιόδους με τις παραπάνω λέξεις.

β. ακτινοβολία, συναφή: από το β’ συνθετικό των λέξεων αυτών σχηματίστε δύο νέες σύνθετες λέξεις.

Β5. Στα παρακάτω αποσπάσματα να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις με σημασιολογικά συγγενείς, ώστε να μην αλλοιώνεται το νόημα:

i. Έχουμε το προνόμιο να ζούμε…

ii. Η προστασία των έργων του Πολιτισμού δεν είναι μόνον ένα ηθικό χρέος.

iii. Γιατί δε θα διαθέτουμε δραστική προστασία…

iv. όσο κάθε Έλληνας πολίτης δε θα είναι ένας συνειδητός, ευαίσθητος και παθιασμένος φρουρός της…

Γ. Προβληματισμό δημιουργούν τα αποτελέσματα ερευνών που δείχνουν ότι τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι δε συγκινούν ιδιαίτερα τους Νεοέλληνες. Πού οφείλεται αυτό και με ποια στρατηγική μπορεί να ανατραπεί αυτή η κατάσταση; Αναπτύξτε τις απόψεις σας σε ένα κείμενο που προορίζεται για το περιοδικό του σχολείου σας.